Witamina D jest jedną z substancji, którą organizm człowieka czerpie z dwóch źródeł. Głównym jest synteza skórna, czyli wytwarzana jest w skórze pod wpływem słońca. Regularne wystawianie się na promieniowanie słoneczne stanowi ważny sposób zapobiegania niedoborowi witaminy D w organizmie. Aby zapewnić optymalną ilość należy przebywać na powietrzu przez 15 minut dziennie z odsłoniętą skórą twarzy i dłoni. Stosowanie filtrów SPF hamuje wchłanianie witaminy D nawet o 99%.
Drugim źródłem jest dieta. Bogata w nabiał i tłuste ryby pozwala dostarczyć witaminy D z pożywieniem.
| Węgorz świeży 1200 j.m./100g | Tuńczyk z puszki 200 j.m./100g | Żółtko jaja 54 j.m./100g |
| Łosoś świeży 600-1000 j.m/100g | Makrela gotowana 152 j.m./100g | Ser żółty 7,6 j.m./100g |
| Śledź w oleju 808 j.m./100g | Dorsz świeży 40j.m./100g | Mleko krowie 0,4-1,2 j.m./100ml |
| Śledź marynowany 480 j.m./100g | Mleko modyfikowane Do 60 j.m./100ml |
Wszyscy mamy niedobory witaminy D i powinniśmy ją suplementować.
Niestety badania wykazują, że nawet 90% osób dorosłych, dzieci i młodzieży w Polsce, ale i na całym świecie ma niedobory witaminy D.
Zawartość witaminy D w ludzkim organizmie określane jest na podstawie stężenia 25(OH)D we krwi. Optymalne stężenia dla osoby dorosłej to 30-50 ng/mL. Wartość poniżej 30 to już niedobór.
W 2017 roku Główne Polskie Towarzystwo Endokrynologii i Diabetologii Dziecięcej wydało zalecenia dotyczące suplementacji witaminy D. Zgodnie z rekomendacjami suplementacja powinna być powiązana z wiekiem i porą roku.
| Grupa | Wiek | Dawka | uwagi |
| Noworodki | 0-6 miesiąca życia 6-12 miesiąc życia | 400 IU/d 400-600 IU/d | Od pierwszych dni życia Z uwzględnieniem podaży witaminy wraz w pokarmem |
| Dzieci* | 1-10 lat | 600-1000 IU/d | Z uwzględnieniem podaży witaminy wraz w pokarmem |
| Młodzież | 11-18 lat | 800-2000 IU/d | Z uwzględnieniem podaży witaminy wraz w pokarmem |
| Dorośli | 19-65 lat | 800-2000 IU/d | Z uwzględnieniem podaży witaminy wraz w pokarmem z uwzględnieniem |
| Seniorzy | >65-75 lat >75 lat | 800-2000 IU/d 2000-4000 IU/d | Suplementacja całym rokiem Suplementacja całym rokiem |
Co zrobić gdy mamy za niski poziom witaminy D3 we krwi ?
W przypadku potwierdzonego w badaniach laboratoryjnych deficytu witaminy D stosuje się dawkę zależną od stężenie jej w surowicy krwi. W Polsce witamina D3 zarejestrowana jest jako lek dostępny bez recepty, a także przepisywany przez lekarza. Spotkać możemy dawki 400, 500, 800, 1000, 2000, 4000 IU w postaci tabletek, kapsułek, kropli oraz idealne dla dzieci aerozole, kapsułki twist-off lub do żucia.
W związku z tym, że witamina D rozpuszczalna jest w tłuszczach to jej wchłanianie ułatwiane jest w obecności olejów. Proponowane na rynku witaminy D w kroplach w swoim składzie zawsze zawierają oliwę z oliwek. Dodatkowo sposób aplikacji jest łatwiejszy niż potrzeba połknięcia kapsułki. Dla osób, które uczulone są na żelatynę to jedyna możliwość bezpiecznego przyjęcia witaminy.
Korzyści wynikające z utrzymania prawidłowego poziomu i suplementacji witaminy D
Oprócz wpływu na układ kostny podkreśla się wpływ na układ mięśniowy, nerwowy, immunologiczny, krążenia, a także na gospodarkę węglowodanową.
Jedną z chorób cywilizacyjnych XXI wieku jest nadciśnienie tętnicze. Witamina D w połączeniu z wapniem skutecznie chroni przed zawałem serca, udarem, czy chorobą wieńcową. Ponadto może zapobiec spadkowi „dobrego” cholesterolu HDL, ponieważ odpowiadaza prawidłowe utrzymanie białka wchodzącego w skład HDL.
Odpowiedni poziom witaminy D w organizmie nie tylko może hamować namnażanie komórek nowotworowych, ale również przyspieszyć ich śmierć (apoptozę). Korzyści z witaminy D, a raczej hormonu dotyczą profilaktyki, ale również przeżywalności w chorobie nowotworowej.
Witamina D bierze udział w regulacji gospodarki wapniowo-fosforowej, niezbędnej do prawidłowego funkcjonowania zębów i kości. Witamina D wspomaga ich wchłanianie i wykorzystanie w organizmie.
Badania wykazały, że niski poziom witaminy D ma wpływ na poziom cukru we krwi. Im poziom witaminy D jest niższy, tym poziom cukru jest wyższy. Działa ona stymulująco na wydzielanie insuliny, utrzymuje prawidłowe stężenie glukozy we krwi.
Witamina D3 korzystnie wpływa na układ immunologiczny odpowiedzialny za zwalczanie infekcji w ludzkim organizmie. Profilaktyczne przyjmować witaminy D redukuje ryzyko infekcji, a ich przebieg jest zazwyczaj łagodniejszy i choroba trwa krócej.
Witamina D3 ma duże znaczenie dla prawidłowego funkcjonowania układu nerwowego. Odpowiedni poziom witaminy D3 może nas chronić przed depresją, otępieniem, chorobą Alzheimera.
Odpowiednie stężenie witaminy D wpływa na szybsze spalanie tkanki tłuszczowej, niż u osób z jej niedoborem. Badacze przypuszczają, że może być za to odpowiedzialny kortyzol, czyli hormon stresu, który odpowiada między innymi za odkładanie tkanki tłuszczowej w okolicach pasa. Witamina D razem z wapniem zmniejszają produkcję kortyzolu. Ponadto, jeśli w organizmie jest prawidłowy poziom witaminy D, wydziela się więcej leptyny, czyli hormonu, który odpowiada uczucie najedzenia.
